De (strenge) bouwregels respecteren? Begin met correct te ventileren!

De bottomline? Ventileren is een essentieel onderdeel van de EPB zoals die opgelegd wordt door de Vlaamse overheid. Naast oververhitting is ventilatie (ook wel basisventilatie of hygiënische ventilatie genoemd) namelijk mee bepalend voor het realiseren van een comfortabel en gezond binnenklimaat. De EPB verplicht sinds 2006 de installatie van een ventilatiesysteem voor nieuwbouwprojecten en ingrijpende energetische renovaties.

Hieronder vindt u alvast de EPB-eisen voor 2020 en 2021 binnen het Vlaamse gewest. Let op: de Vlaamse eisen verschillen van de Brusselse en Waalse. Brussel werkt met een ‘passief norm’. In Wallonië geldt een Ew 45. De Vlaamse EPB-eisen zijn de strengste: Voldoet u daaraan? Dan bent u doorgaans ook in regel met de normgeving voor de andere gewesten. Het streven is dat alle gewesten op termijn evolueren naar een uniforme EPB-regelgeving.

Bij het ontwerpen van een ventilatiesysteem staat het bepalen van het debiet per ruimte centraal. De energieprestatieregelgeving eist daarbij een minimaal ontwerpdebiet. Als richtlijn voor de berekening van dat minimaal geëiste ontwerpdebiet hanteert men de Belgische ventilatienorm NBN D50-001 op basisventilatie van woongebouwen.

Die geldt al sinds 1991 en duidt aan ‘hoe snel een bepaalde hoeveelheid lucht in een ruimte ververst moet worden’. Ze biedt dus een leidraad voor het vastleggen van de minimale toevoer- en afvoerdebieten voor een optimale ventilatie. De norm deelt de woning op in 3 ruimtes: leefruimtes, natte ruimtes en doorvoerruimtes. Voor de leef- en de natte ruimtes worden ook een minimaal debiet en een beperking opgelegd. Doorstroomopeningen (zoals bv. spleten onder deuren) krijgen eveneens een minimale waarde mee.

De hierboven vermelde minimale ontwerpdebieten volstaan echter niet om een ventilatiesysteem EPB-conform te maken. De EPB stelt immers dat ‘een goed werkend ventilatiesysteem het resultaat is van een goed ontwerp, een goede plaatsing en een degelijk onderhoud.’ Daarom voorziet het in een overkoepelend kwaliteitskader. Deze leidraad koppelt het kwaliteitskader uit de STS-P 73-1 (Technische specificaties voor systemen voor basisventilatie in residentiële toepassingen) aan de EPB-regelgeving.

• De STS-P specs beschrijven de prestatiecriteria waarvoor eisen kunnen worden gesteld aan het ontwerp, de componenten, de uitvoering, het onderhoud, de documentatie, de meetinstrumenten en de prestatieverslaggeving.
• De voornaamste EPB-gerelateerde specificaties voor een ventilatiesysteem vindt u terug op www.epbd.be (zie: tab 4*4). Ze hebben o.a. betrekking op het motortype van de ventilatie-unit (meestal gelijkstroom; veel energiezuiniger dan wisselstroom), het opgenomen vermogen, het thermisch rendement conform de NBN EN308 meetmethodiek (bij systeem D) en een al dan niet aanwezige zomerbypass voor passieve nachtkoeling en auto-regeling/constant flow (beide voordelig voor het E-peil). Ook de hulpenergie ventilatie (energieverbruik van de ventilatoren) en vraagsturingsreductiefactoren kunnen het E-peil positief beïnvloeden.

Meer informatie over het kwaliteitskader vindt u op de website van de Vlaamse overheid. Hou er wel altijd rekening mee dat u als aangifteplichtige twee documenten moet (laten) opmaken: vóór de start van de werkzaamheden een ventilatievoorontwerp en na de werkzaamheden een ventilatie-prestatieverslag van het geplaatste ventilatiesysteem. Een ventilatieverslaggever kan u hierbij helpen. Lees er meer over op www.energiesparen.be.

Voor Wallonië vindt u de historiek van de PEB-regelgeving in functie van de datum van de vergunningsaanvraag of melding hier:

PEB Wallonië

Wat brussel betreft, kunt u terecht op volgende link:

EPB Brussel

Vanaf 2022 zijn er nog enkele belangrijke verstrengingen:

Verstrengingen EPB Vlaanderen vanaf 2022

De combinatie van systeem D met voldoende opvoerhoogte, een laag opgenomen vermogen gemeten in situ, een hoog thermisch rendement, met bypass en constant flow, eventueel nog aangevuld met vraagsturing, scoort altijd beter dan het meest gesofisticeerde vraaggestuurde systeem C.

De ComfoAir PRO ventilatie-unit heeft alle kwaliteiten van een energiezuinig ventilatiesysteem zoals aangegeven in het EPB-kwaliteitskader. Op vlak van elektrisch vermogen, warmteterugwinning en type motoren scoort dit systeem D meer dan uitstekend.

• ComfortAir PRO heeft voldoende sterke motoren om een opvoerhoogte van 330 m³ bij 170 Pa en 300 m³ bij 200 Pa te garanderen. Het max. opgenomen vermogen bedraagt 51 Watt/fan (= rekenwaarde methode 2). De unit haalt een rendement van 85% bij 325 m³/h, met constant flow regeling en een bypass.
• ComfortAir PRO heeft van alle vergelijkbare toestellen het laagst opgenomen vermogen van 51 W/fan. Bij toepassing van rekenmethode 3 (meting in situ) daalt dit verbruik nog meer. Het opgenomen vermogen weegt in de EPB-berekening zwaarder door dan het thermisch rendement.
• ComfortAir PRO laat, bij toepassing van rekenmethode 3, dikwijls al toe het vooropgestelde E-peil te realiseren (zonder vraagsturing). Hierdoor zijn in veel gevallen extra investeringen om het E-peil te verminderen zoals de installatie van CO2-sensoren niet nodig. En dat heeft dan weer een gunstig effect op de totaalinvestering.

Kortom, de ComfortAir PRO beantwoordt volledig aan alle eisen die door de EPB aan een goed ventilatiesysteem worden gesteld.